Trong bối cảnh cộng đồng đầu tư đang sôi sục bàn luận về các nghị đị
nh mới nhằm cởi trói và thúc đẩy kinh tế tư nhân, một dòng chảy ngầm khác cũng đang âm thầm tích tụ năng lượng để bùng nổ: Kinh tế Nhà nước. Không đơn thuần là các chính sách vĩ mô, đây thực chất là “cuộc chơi” của dòng tiền lớn xoay quanh ba trụ cột: IPO, Thoái vốn và Đầu tư công.
Nếu giai đoạn 2025–2026 là điểm rơi của các chính sách này, liệu chúng ta có đang đứng trước một con sóng lớn tương tự như giai đoạn hoàng kim 2018? Hãy cùng phân tích bức tranh kinh tế nhà nước dưới góc nhìn đầu tư thực chiến.
1. Bản chất “Game” Kinh Tế Nhà Nước: Hai Mũi Nhọn Chiến Lược
Khi nhắc đến sóng cổ phiếu liên quan đến nhà nước, nhà đầu tư lão luyện thường tập trung ngay vào hai hướng đi chính yếu:
- IPO (Initial Public Offering): Đưa các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) lớn lên niêm yết trên sàn chứng khoán. Đây là cách bơm “hàng mới”, chất lượng cao vào thị trường.
- Thoái vốn (Divestment): Nhà nước bán bớt phần sở hữu tại các doanh nghiệp đã niêm yết hoặc chưa niêm yết. Đây là động lực tăng giá mạnh mẽ nhất do kỳ vọng vào sự thay đổi bộ máy quản trị và dòng tiền thâu tóm từ tư nhân (hoặc khối ngoại).
Theo lộ trình định hướng đến năm 2027, danh sách thoái vốn dự kiến bao gồm khoảng 40 doanh nghiệp trọng điểm. Con số này tuy không quá lớn về số lượng nhưng lại chứa đựng những cái tên “khủng” về quy mô vốn hóa. Đây chính là chất xúc tác (catalyst) hạng nặng mà thị trường đang chờ đợi.
2. Bài Học Lịch Sử: Nhìn Lại “Cơn Địa Chấn” 2018
Để hình dung về sức mạnh của sóng nhà nước, hãy quay lại quá khứ năm 2018. Đó là thời điểm dòng tiền điên cuồng chảy vào nhóm dầu khí với hai thương vụ IPO đình đám: BSR (Lọc hóa dầu Bình Sơn) và OIL (PVOIL).
- Khi BSR bắt đầu “đánh lên” sau IPO, nó không chỉ là câu chuyện của riêng một mã cổ phiếu. Nó kích hoạt hiệu ứng domino, kéo theo toàn bộ dòng P (Dầu khí) và sau đó là sự lan tỏa hưng phấn ra toàn thị trường (VN-Index).
- Mẫu hình lặp lại: Lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam cho thấy, mỗi khi dòng tiền nhà nước được kích hoạt qua kênh thoái vốn hay IPO, nó thường tạo ra một “nhịp hệ thống”. Tức là, một nhóm dẫn dắt (Leader) chạy trước, tạo thanh khoản và tâm lý, sau đó dòng tiền sẽ lan sang các nhóm ngành khác.
3. Tam Giác Vàng 2025 – 2026: IPO, Thoái Vốn và Đầu Tư Công
Nếu như IPO và Thoái vốn là câu chuyện của “hàng hóa”, thì Đầu tư công (ĐTC) chính là câu chuyện của “dòng tiền mồi”.
- Đầu tư công – Nhịp đập mở màn: Thông thường, các dự án hạ tầng lớn (Cao tốc Bắc-Nam, Sân bay Long Thành…) khi được giải ngân mạnh sẽ kéo theo nhóm Vật liệu xây dựng, Hạ tầng và Bất động sản khu công nghiệp. Khi nhóm ĐTC khởi động, đó thường là tín hiệu báo hiệu toàn thị trường chuẩn bị vào guồng tăng giá.
- Sự cộng hưởng chính sách: Giai đoạn 2025–2026 được dự báo là điểm giao thoa thú vị. Khi các nghị định thúc đẩy kinh tế tư nhân đi vào thực tiễn, kết hợp với lộ trình thoái vốn nhà nước được đẩy mạnh để thu ngân sách tái đầu tư, chúng ta sẽ thấy sự kết hợp giữa Sức bật tư nhân + Tài sản nhà nước.
Đây sẽ là mạch chính (Main Theme) của thị trường trong 2 năm tới. Dòng tiền thông minh sẽ không bỏ qua cơ hội thâu tóm các tài sản nhà nước giá trị với mức định giá hấp dẫn trước khi chúng được “tư nhân hóa” hoàn toàn.
4. Chiến Lược Cho Nhà Đầu Tư: Đón Đầu Sóng Lớn
Để không bị lỡ nhịp trong chu kỳ sắp tới, nhà đầu tư cần chuẩn bị tâm thế và danh mục theo dõi ngay từ bây giờ:
- Theo sát danh sách thoái vốn: Cần lọc ra những doanh nghiệp nhà nước có quỹ đất lớn, tài chính lành mạnh hoặc vị thế độc quyền ngành nằm trong lộ trình thoái vốn 2025-2027.
- Quan sát tín hiệu dòng dẫn dắt: Chú ý nhóm Đầu tư công. Nếu nhóm này có dấu hiệu hút tiền (Vol nổ, giá tăng dứt khoát), đó là lúc thị trường xác nhận xu hướng.
- Tư duy “Buôn có bạn, bán có phường”: Sóng nhà nước thường đi theo cả dòng (ngân hàng quốc doanh, dầu khí, tổng công ty xây dựng). Đừng đánh lẻ, hãy nhìn vào sức mạnh của cả nhóm ngành.
- Các cổ phiếu có thể lưu ý: DGC, VCG, NTP, ACV, CTR
Kết luận
Câu chuyện kinh tế 2026 không chỉ dừng lại ở việc gỡ khó cho doanh nghiệp tư nhân, mà còn là cuộc tái cơ cấu quy mô lớn của dòng vốn nhà nước. Với 3 mũi nhọn: IPO – Thoái vốn – Đầu tư công, thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước cơ hội nâng hạng và bứt phá mạnh mẽ về quy mô.
Nhà đầu tư nắm bắt được “nhịp hệ thống” này, hiểu được quy luật vận động của dòng tiền từ 2018, sẽ là những người chiến thắng trong chu kỳ thịnh vượng tiếp theo.
